Wnioski Aleksandra Kotoka

• Polio to choroba rzadko prowadząca do poważnych objawów klinicznych (u 0,1–1 procenta zainfekowanych). Polio przybrało skalę epidemii dopiero pod koniec XIX wieku – prawdopodobnie na skutek wzrostu liczby czynników je prowokujących, wśród których na pierwszym miejscu znajdują się szczepionki.

• Spadek zachorowalności na polio, który przypisuje się szczepieniom, został osiągnięty dzięki zmianie kryteriów diagnostycznych. Oprócz tego pod koniec lat pięćdziesiątych okazało się, że większość ostrych przewlekłych niedowładów wywołana została przez inne wirusy jelitowe (Coxsackie i ECHO). Szczepy „dzikiego” wirusa zostały zastąpione przez szczepy wirusów szczepionkowych zdolnych do mutacji i przekształcania się w postaci wirulentne. Kilka epidemii polio zostało wywołanych takimi właśnie zmutowanymi wirusami.

• W chwili obecnej jedyna możliwość, by w cywilizowanych krajach ucierpieć w wyniku paraliżu związanego z polio, to poddać się szczepieniu przy pomocy doustnej szczepionki przeciw polio (OPV). Zastępowanie OPV podczas pierwszych szczepień przeciw polio przez inaktywowaną szczepionkę IPV wstrzymuje się w wielu krajach z przyczyn ekonomicznych.

• Homeopatyczne i naturopatyczne metody leczenia oraz rehabilitacji okazały się całkiem skuteczne.

Największym skandalem związanym z historią powstania szczepionki przeciw polio było jej zanieczyszczenie odmałpim wirusem onkogennym (powodującym raka) SV-40. Wirusa znajdowano potem w tkankach wielu nowotworów układu nerwowego, kości i innych (m.in. w międzybłoniaku opłucnej). Tematowi temu poświęconych jest klikadziesiąt badań naukowych.